Poradnik eksploatatora systemów zaopatrzenia w wodę (A.Bauer, G.Dietze, W.Mueler, K.J.Soine, D.Weideling)

Poradnik jest tłumaczeniem książki napisanej przez wysokiej klasy niemieckich specjalistów. W książce tej, nie mającej odpowiednika w literaturze polskiej, w sposób zwięzły i jasny ukazano podstawowe problemy eksploatacji wodociągów, wskazując na wieloprzyczynowe uwarunkowania podejmowanych decyzji, jak i wieloaspektowy charakter działalności eksploatacyjnej. Książka ta została napisana dla eksploatatora wodociągów niemieckich, a polscy autorzy dołączyli komentarze.

Pod pojęciem eksploatacji urządzeń i obiektów wodociągowych rozumiemy zbiór uporządkowanych działań technicznych, organizacyjnych, normatywno-prawnych i ekonomicznych podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia ciągłej dostawy wymaganej ilości wody o odpowiedniej jakości. Eksploatacja większości wodociągów w Polsce wydaje się być nieskomplikowana i w pełni efektywna oraz racjonalna. Jeśli nie osiąga się zamierzonych efektów, to przyczyn szuka się głównie w fazie projektowania i wykonawstwa. Nie można oczywiście negować konieczności modernizacji wielu krajowych wodociągów, jak i potrzeby zwiększenia efektywności ich projektowania opartego na badaniach doświadczalnych w skali pilotowej. Należy jednak podkreślić, iż bardziej dokładna identyfikacja, analiza i ocena aktualnej sytuacji eksploatacyjnej na wielu wodociągach wskazuje na istnienie znacznego dystansu między działalnością eksploatacyjną, a aktualną wiedzą naukową i inżynierską w tym zakresie. Przyczyną tego stanu jest luka informacyjna i edukacyjna, spowodowana głównie dotkliwym brakiem odpowiednich książek i poradników, a także szkół zawodowych, kształcących kadry eksploatacyjne według programów edukacyjnych, dostosowanych do aktualnego poziomu wiedzy inżynierskiej w zakresie systemów zaopatrzenia w wodę.

:: SPIS TREŚCI ::

1. Pozyskiwanie wody
1.1. Przepisy i zarządzenia
1.2. Dane geologiczne
1.3. Źródła
1.3.1. Typy źródeł
1.3.2. Ujęcia źródeł
1.3.3. Studnie zbiorcze
1.3.4. Nadzór i konserwacja
1.3.5. Zakłócenia
1.4. Studnie
1.4.1. Rodzaje studni
1.4.2. Budowa studni, próbne pompowanie
1.4.3. Obudowa studni
1.4.4. Nadzór i konserwacja
1.4.5. Zakłócenia
1.5. Renowacja, naprawy
1.5.1. Dezynfekcja
1.5.2. Usuwanie piasku
1.5.3. Czyszczenie mechaniczne
1.5.4. Czyszczenie chemiczne
1.5.5. Naprawa studni
1.6. Obszary ochrony wód
1.6.1. Strefy ochronne
1.6.2. Nadzór i pielęgnacja
1.7. Przepisy, zarządzenia oraz wytyczne techniczne obowiązujące w Niemczech; literatura

2. Jakość i uzdatnianie wody
2.1. Jakość wody
2.1.1. Obieg wody w przyrodzie
2.1.2. Procesy fizykochemiczne i biologiczne zachodzące podczas obiegu wody
2.1.3. Składniki wód naturalnych
2.1.4. Jakościowe i ilościowe parametry wód
2.1.5. Parametry fizyko-chemiczne
2.1.6. Zaopatrzenie w wodę o zróżnicowanych parametrach fizykochemicznych
2.1.7. Wymagania dotyczące jakości wody do picia w kontekście korozji wewnętrznej rurociągów stalowych
2.1.8. Pochodzenie, znaczenie i wartości graniczne ważniejszych składników i parametrów wody do picia
2.2. Uzdatnianie wody
2.2.1. Cel uzdatniania wody
2.2.2. Zakres uzdatniania wody
2.2.3. Operacje i procesy jednostkowe oraz rodzaje urządzeń służące uzdatnianiu wody
2.2.4. Specjalne zastosowania procesów uzdatniania wody
2.2.5. Eksploatacja i kontrola instalacji do uzdatniania wody
2.2.6. Kontrola jakości wody
2.2.7. Przeróbka i usuwanie osadów, ścieków i odpadów ze stacji uzdatniania wody
2.3. Przepisy, zarządzenia oraz wytyczne techniczne obowiązujące w Niemczech; literatura

3. Magazynowanie wody
3.1. Omówienie ogólne
3.2. Funkcje zbiorników magazynowych
3.3. Wymagania, jakie muszą spełniać zbiorniki wody
3.3.1. Wymagania techniczne związane z zaopatrzeniem w wodę
3.3.2. Wymagania konstrukcyjne
3.3.3. Wymagania eksploatacyjne
3.3.4. Wymogi bezpieczeństwa
3.3.5. Wymagania architektoniczne
3.3.6. Wymagania ekonomiczne
3.4. Wytyczne z zakresu projektowania i budowy zbiorników
3.4.1. Ustalanie pojemności użytkowej
3.4.2. Rezerwy wody do celów pożarowych
3.4.3. Budynek operacyjny
3.4.4. Powierzchnie wewnętrzne komór
3.4.5. Dostęp do komór magazynowych
3.4.6. Wentylacja i wykraplanie się wody kondensacyjnej
3.4.7. Kontrola szczelności
3.5. Wyposażenie techniczne
3.5.1. Rurociągi dopływowe
3.5.2. Rurociągi wypływowe
3.5.3. Przelew
3.5.4. Przewód spustowy
3.5.5. Wyposażenie elektryczne (patrz także rozdział 6)
3.5.6. Urządzenia mechaniczne, pozostałe elementy wyposażenia
3.6. Eksploatacja zbiorników
3.6.1. Optymalne wykorzystanie pojemności magazynowej
3.6.2. Utrzymanie odpowiedniej jakości magazynowanej wody
3.6.3. Kontrola stanu technicznego zbiornika
3.6.4. Płukanie i dezynfekcja komór
3.7. Przepisy, zarządzenia oraz wytyczne techniczne obowiązujące w Niemczech; literatura

4. Sieć rozdzielcza
4.1. Podstawy projektowania
4.2. Materiał rurociągów
4.2.1. Przewody żeliwne
4.2.2. Rury stalowe
4.2.3. Rury z azbestocementu
4.2.4. Rurociągi z tworzyw sztucznych
4.2.5. Rury z PCW
4.2.6. Rury z polietylenu
4.2.7. Rury z innych materiałów
4.3. Budowa rurociągów
4.3.1. Prace przygotowawcze
4.3.2. Wykopy ziemne
4.3.3. Kładzenie rur w wykopie
4.3.4. Zasypywanie wykopu
4.3.5. Odbiór i pierwsze uruchomienie
4.4. Bieżąca kontrola i konserwacja
4.4.1. Przesłuchiwanie sieci
4.4.2. Przeglądy hydrantów
4.4.3. Kontrola studzienek i pokryw włazowych
4.4.4. Kontrola armatury
4.4.5. Kontrola armatury specjalnej
4.5. Nadzór nad całością sieci
4.5.1. Kontrola ilości wody pompowanej do sieci lub wody pobieranej
4.5.2. Kontrola wielkości zużycia, pomiar wypływającej wody
4.5.3. Kontrola zużycia wody w godzinach nocnych
4.5.4. Bilans wody
4.5.5. Statystyka uszkodzeń rurociągów
4.6. Poszukiwanie uszkodzeń
4.6.1. Wstępna lokalizacja wycieku
4.6.2. Lokalizacja pęknięć
4.6.3. Pomiary przepływu
4.6.4. Zastosowanie korelatora
4.7. Prace na sieci
4.7.1. Nadzór nad zewnętrznymi firmami wykonawczymi
4.7.2. Naprawa uszkodzonych przewodów
4.7.3. Czyszczenie i utrzymanie w czystości studzienek
4.7.4. Płukanie przewodów
4.7.5. Czyszczenie rurociągów połączone z wprowadzaniem wykładziny wewnętrznej
4.7.6. Rozmrażanie rurociągów i zabezpieczanie przed mrozem
4.7.7. Zmiany stref zasilania
4.7.8. Zmiany jakości wody
4.7.9. Dezynfekcja
4.8. Przepisy, zarządzenia oraz wytyczne techniczne obowiązujące w Niemczech; literatura

5. Pompowanie wody
5.1. Informacje ogólne
5.2. Pompy wirowe
5.3. Zakres stosowania typoszeregów poszczególnych pomp
5.4. Charakterystyki pomp wirowych
5.5. Charakterystyczne krzywe układu transportującego wodę (charakterystyka sieci)
5.6. Punkt pracy / parametry pompy wirowej
5.7. Zapotrzebowanie mocy pompy i dobór silnika
5.8. Praca równoległa pomp wirowych
5.9. Kawitacja
5.10. Eksploatacja i konserwacja
5.10.1. Utrzymywanie instalacji w stanie należytej sprawności technicznej
5.10.2. Bieżąca kontrola stanu pomp i instalacji pompowych
5.10.3. Prace konserwacyjne
5.10.4. Utrzymywanie stałego zapasu części zamiennych
5.10.5 Diagnostyka zakłóceń i ich usuwanie
5.11. Silniki elektryczne
5.12. Armatura
5.12.1. Armatura stosowana przed pompami
5.12.2. Armatura stosowana za pompami
5.13. Rurociągi
5.13.1. Odcinki rurociągów przed pompami
5.13.2. Rurociągi tłoczne
5.14. Zestawy hydroforowe
5.15. Pomiary parametrów eksploatacyjnych pomp
5.16. Wytyczne dotyczące bezpiecznej budowy urządzeń mechanicznych
5.17. Przepisy, zarządzenia oraz wytyczne techniczne obowiązujące w Niemczech; literatura
5.17.1. Przepisy i zarządzenia
5.17.2. Wytyczne techniczne
5.17.3. Literatura

6. Instalacje elektryczne
6.1. Zasilanie energią elektryczną
6.1.1. Instalacje średniego napięcia
6.1.2. Zabezpieczenia ochronne w instalacjach niskiego napięcia
6.1.3. Zasilanie awaryjne
6.1.4. Zasilanie prądem stałym
6.2. Urządzenia kontrolno-pomiarowe
6.2.1. Pomiar poziomu
6.2.2. Przepływ
6.2.3. Ciśnienie
6.3. Systemy sterowania i regulacji
6.3.1. Pompownie
6.3.2. Zbiorniki wieżowe
6.4. Przesyłanie danych na odległość
6.4.1. Drogi przesyłania danych
6.4.2. Zintegrowane systemy transmisji danych
6.4.3. Przesyłanie danych w systemie multipleksera czasowego
6.4.4. Wizualizacja procesu
6.5. Literatura

7. Instalacje wewnętrzne w budynkach mieszkalnych
7.1. Informacje ogólne
7.2. Przyłącza domowe
7.2.1. Ciśnienie nominalne
7.2.2. Materiały i zabezpieczenie antykorozyjne przewodów
7.2.3. Wprowadzanie rurociągów do budynku
7.2.4. Wymiarowanie hydrauliczne
7.3. Pomiar zużycia wody
7.3.1. Informacje ogólne
7.3.2. Opomiarowanie budynków i indywidualnych mieszkań
7.3.3. Dobór wielkości wodomierza
7.3.4. Legalizacja wodomierzy
7.4. Sposoby zabezpieczania wody pitnej przed wtórnym zanieczyszczeniem
7.4.1. Właściwy dobór armatury zabezpieczającej
7.5. Urządzenia poprawiające jakość wody pitnej
7.5.1. Informacje ogólne
7.5.2. Filtry
7.5.3. Zestawy do dozowania odczynników chemicznych
7.5.4. Zestawy do zmiękczania wody
7.6. Instalacje zbierające wodę deszczową
7.6.1. Informacje ogólne
7.6.2. Problemy higieniczne
7.6.3. Obowiązek informowania o pozyskiwaniu wody z innych źródeł przez klientów przedsiębiorstw wodociągowych
7.7. Instalacje wody gaśniczej i ochrona przeciwpożarowa
7.8. Przepisy, zarządzenia oraz wytyczne techniczne obowiązujące w Niemczech
7.8.1. Przepisy i zarządzenia
7.8.2. Wytyczne techniczne
7.8.3. Literatura